Program zajęć rozwijających,, Nauka przez zabawę” dla klasy I a Nauczyciel prowadzący: Ewa Kupiec CELE PROGRAMU rozwijanie wyobraźni kształcenie uwagi, spostrzegawczości i pamięci wzbogacanie biernego i czynnego języka ucznia kształtowanie sprawności w zakresie mówienia rozwijanie logicznego myślenia Przeczytaj dzisiejszy artykuł, aby poznać zabawy rozwijające umiejętności u dzieci. We wczesnym dzieciństwie, zwłaszcza w kontekście edukacyjnym, nauczyciele wykorzystują zabawy rozwijające umiejętności jako podstawę aktywności z zakresu nauczania i uczenia się. Zabawy rozwijają wyobraźnię i kreatywność oraz pozwalają Materiał nauczania przeznaczony jest do realizacji w ciągu trzech lat nauki (z możliwością wydłużenia etapu edukacyjnego) na przedmiotach: funkcjonowanie osobiste i społeczne, zajęcia rozwijające komunikowanie się, zajęcia kształtujące kreatywność, przysposobienie do pracy, wychowanie fizyczne oraz zajęcia rewalidacyjne. Zajęcia muzyczno - rytmiczne z elementami muzykoterapii rozwijające uzdolnienia realizowane będą od miesiąca października 2019 r. jeden raz w tygodniu po 45 minut w jednej lub dwóch grupach w zależności od ilości dzieci do dnia 30.06.2020 r. Cele nauczania Program uwzględnia cztery podstawowe zakresy celów edukacyjnych w kontekście nauki języka angielskiego: Cele językowe: - rozwijanie sprawności : mówienia, czytania, pisania i rozumienia ze słuchu, - wzbogacenie zasobu funkcji językowych i słownictwa - opanowanie rozwiniętych struktur gramatycznych Cele poznawcze: Prezentowany program jest oparty na katalogu wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 59) w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną Zajęcia będą odbywać się raz w tygodniu (środa) w godzinach 12.45 – 13.30 w sali nr 4. Zawarte w planie pracy treści mogą być modyfikowane przez nauczyciela z uwzględnieniem indywidualnego poziomu zdolności artystycznych dzieci. Tematyka zajęć: Program o nazwie „Efektywne techniki uczenia się” realizuję w formie warsztatów. Celem jest rozwijanie umiejętności uczenia się i pokazanie uczniom, że nauka może być przyjemna, szybka i efektywna. W okresie od listopada do grudnia 2015 roku przeprowadziłam cykl ośmiu warsztatów w klasach piątych „Efektywne techniki uczenia Właściwie prowadzone zajęcia rozwijające kreatywność (przy założeniu, że kreatywność jest dziedzinowa oraz że różne osoby mają różne preferencje) oferują równe szanse wszystkim Aktorstwo i dramaturgia - zajęcia rozwijające kreatywność i eliminujące negatywne emocje. Wiele osób w każdym wieku cierpiących z powodu lęku lub depresji wykazuje introwertyczne cechy i zachowania, jakby byli tłamszeni lub powstrzymywani. Ucząc się, jak działać w ramach programu sztuki teatralnej lub podczas korepetycji, ludzie jolW8p. Kreatywność (od łac. creatus czyli twórczy) to proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei, koncepcji. Człowiek kreatywny zatem „to tworzący coś nowego, oryginalnego”. Tę umiejętność jesteśmy w stanie rozwijać i pielęgnować, dlatego tym razem uczniowie klasy VIIB sięgnęli po książki, by okładkom nadać nowy wygląd. Swoisty ,,BOOK FACE” to nie tylko zadanie kreatywne, ale również zachęta do rozwijania pasji czytania i uświadomienia sobie jego pozytywnego wpływu na osobowość człowieka. ,,Sitem czerpie wodę, kto chce uczyć się bez książki” (Andrzej Frycz-Modrzewski). Barbara Jarczak prezentacja z realizowanych w szkole działań Program zajęć rozwijających zainteresowania matematyczne uczniów klas II i III szkoły podstawowejProgram ten adresowany jest do uczniów klas II i III szkoły podstawowej. Opiera się on na wyzwalaniu w uczniach kreatywnego i twórczego myślenia oraz kierowania działalnością uczniów tak, aby samodzielnie dochodzili do rozwiązywania problemów. Twórcza praca uczniów będzie odbywała się również zespołowo, dzięki czemu będą oni mogli nabywać umiejętności pracy w zespole, dzielenia się swoimi doświadczeniami i umiejętnościami oraz wykorzystywać je w celu rozwiązania problemu. Istotnym celem programu jest również rozwijanie logicznego myślenia, które pozwoli analizować sytuacje problemowe, dostrzec pewne zasady i rozwinąć umiejętności matematyczne oraz wykorzystać je do rozwiązywania problemów. Nauczanie problemowe polega na stwarzaniu sytuacji problemowych. Może być ono organizowane zarówno w formie pracy indywidualnej, jak i grupowej. Metoda problemowa osiągnie pozytywny rezultat wówczas, gdy w maksymalnym stopniu zaktywizujemy wszystkich Uczenie problemowe polega na „odkrywaniu wiedzy”, czyli ponowne, subiektywne odkrycie tego, co jest już uznane w nauce, jednak dla ucznia jest nowe. Uczenie takie ma ogromny wpływ na rozwój zdolności myślenia Rozwiązywanie problemów przez dzieci przypomina badanie, szukając odpowiedzi na pytanie kieruje się ono ciekawością poznawczą, a pomyślnemu rozwiązaniu zadania towarzyszy radość. Uczniowie dochodzą do rozwiązań metodą prób i błędów, badając podejmują decyzje, poszukują i W. Okoń, Nauczanie problemowe we współczesnej szkole, WSiP, Warszawa L. Bandura, O procesie uczenia się, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa I. Adamek, Rozwiązywanie problemów przez dzieci, Oficyna Wydawnicza „Impuls” Kraków PROGRAMUCele i zadania• Zachęcanie uczniów do rozwijania zainteresowań matematycznych.• Rozwijanie samodzielnego, twórczego i logicznego myślenia poprzez samodzielne i grupowe rozwiązywanie problemów.• Wdrażanie do wytrwałości podczas rozwiązywania problemów matematycznych.• Poszerzanie wiadomości i umiejętności i formy pracy:Zajęcia będą realizowane przede wszystkim za pomocą metod problemowych, aktywizujących i praktycznego działania, a także metod opartych na słowie (dyskusja, pogadanka), metod opartych na obserwacji (objaśnienia, instruktaż).Wśród form pracy będzie dominować praca w zespole, dająca możliwość wymiany doświadczeń między rówieśnikami. W równym stopniu chłopcy i dziewczynki będą włączani w różnego rodzaju pracy: - praca w grupowa- praca indywidualna- praca zbiorowaŚrodki dydaktycznePuzzle, układanki, mozaika, zestawy ćwiczeń – karty pracy, krzyżówki, rebusy, termometry, wagi, zegary, karty matematyczne do tabliczki mnożenia- zestawy Pusy- zestawy Logico- zestawy paleta- dominoProcedury osiągania celówUczniowie o zainteresowaniach matematycznych pracują z reguły chętnie i w szybkim tempie. Zadaniem nauczyciela jest wykorzystanie zapału i naturalnej ciekawość uczniów poprzez indywidualizację pracy na zajęciach, stopniowanie trudności, rozwijanie twórczego i logicznego myślenia, stosowanie zadań otwartych, a także dostosowanie poziomu zadań do możliwości i zainteresowań zajęć oraz wielkość grupyTo uczniowie klas II i III szkoły podstawowej wykazujących zainteresowania w zakresie matematyki oraz uzdolnionych w tym kierunku. Uczestnictwo w zajęciach jest dobrowolne i każdy z zapisanych uczniów podjął świadomą decyzję o uczestnictwie w nich. Grupa uczestników to 8 i formy realizacji programuZajęcia będą odbywać się dwa razy w tygodniu, z czego w jednym dniu będą trwały 45 minut, a w drugim 90, z 10 minutową przerwą. Metody i formy pracy będą dopierane optymalnie dla uczniów, w zależności od ich możliwości, postaw, a także rodzaju wykonywanych zadań. Liczba zajęć w programie to 32 spotkania po 45 początku i na końcu zajęć zostanie przeprowadzona diagnoza uczniów, w celu oceny skuteczności osiągnięcia uczniów po zrealizowaniu programu• Podejmuje działania rozwijające w zakresie matematyki.• Samodzielnie dochodzi do wiedzy, twórczo i wytrwale rozwiązuje problemy matematyczne• Potrafi współpracować w grupie.• Poszerzył wiadomości i umiejętności matematyczne w zakresie:- porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 100 (słownie i z użyciem znaków , =);- dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych); sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania;- mnoży i dzieli liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia;- rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka;- rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe i ilorazowe);- wykonuje obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności;- mierzy i zapisuje wynik pomiaru długości, szerokości i wysokości przedmiotów oraz odległości; posługuje się jednostkami: milimetr, centymetr, metr; wykonuje łatwe obliczenia dotyczące tych waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram; wykonuje łatwe obliczenia, używając tych miar- odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra;- odczytuje temperaturę- odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII;- podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; porządkuje chronologicznie daty; wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych;- odczytuje wskazania zegarów: w systemach: 12- i 24-godzinnym, wyświetlających cyfry i ze wskazówkami; posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta; wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny);- rozpoznaje i nazywa koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty (również nietypowe, położone w różny sposób oraz w sytuacji, gdy figury zachodzą na siebie); rysuje odcinki o podanej długości; oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów (w centymetrach);Ewaluacja programuPo zakończonym programie nauczyciel przeprowadza ewaluację, w celu oceny jego skuteczności, zrealizowanych celów oraz w jakim stopniu zostały opanowane przewidywane umiejętności ewaluacji:- karty pracy uczniów- obserwacja nauczyciela- diagnoza wstępna i końcowa PROGRAM ZAJĘĆ KSZTAŁTUJĄCYCH KREATYWNOŚĆ„Kreatywność to inteligencja, która dobrze się bawi.”Albert EinsteinWstępKreatywność to umiejętności i twórcza postawa, które są podstawą skutecznego funkcjonowania we współczesnym świecie. Potrzebne są przy rozwiązywaniu problemów oraz podejmowaniu trafnych decyzji. Każdy człowiek rodzi się z dużym potencjałem kreatywności, dlatego ważne jest stwarzanie dzieciom optymalnych warunków, aby rozwijać, stymulować i wspierać ich zdolności twórcze. Jest to o tyle istotne, że kreatywność jest niezwykle przydatna w wczesnoszkolny jest najlepszym momentem na podjęcie świadomej stymulacji twórczego rozwoju dziecka poprzez zabiegi metodyczne i organizacyjne, ponieważ jest to okres intensywnego rozwoju wyobraźni, fantazji i zabaw twórczych, dociekliwych pytań i poszukiwań własnych miejscem na kształtowanie kreatywności jest szkoła. Różnorodne sytuacje edukacyjne oraz wszelkiego rodzaju twórczość artystyczna wpływają na rozwój osobowości dzieci, pozytywną samoocenę oraz dają satysfakcję z własnych dokonań. Uczą samodzielności, odwagi i wiary we własne siły. Ponadto ważną rolę w kształtowaniu u dzieci kreatywności odgrywa nauczyciel, który powinien motywować uczniów do podejmowania wysiłku, szukania nowych wyzwań oraz oryginalnych do rozwoju tej niezwykle istotnej cechy wśród uczniów opracowałam program zajęć, który będzie inspirował dzieci do twórczego działania oraz zachęcał ich do udziału w zabawach, barwnych i ciekawych CHARAKTERYSTYKA PROGRAMUGłównym założeniem programu jest rozwijanie kreatywności i twórczej postawy wśród uczniów. Udział w różnorodnych działaniach w ramach programu będzie pobudzać uczniów do aktywności, samodzielności, odkrywania siebie, swoich mocnych stron oraz do ukształtowania silnej osobowości, dzięki której będą potrafili dostosować się do różnych sytuacji adresowany jest do uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej nr 2 im. Polskich Noblistów w Pajęcznie. Realizowany będzie w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły (podstawa prawna: Rozporządzenie MEN z dn. 3 kwietnia 2019r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół) w roku szkolnym 2019/2020 z możliwością dalszego kontynuowania w kolejnych latach dla I etapu edukacyjnego. Program zajęć ma charakter otwarty, można go modyfikować i dostosowywać do potrzeb, możliwości i zainteresowań ramach programu w zostanie przeprowadzony ogólnopolski projekt edukacyjny wspierający rozwój czytelnictwa wśród uczniów klas I-III pt.: „Czytam z klasą. Lekturki spod chmurki” (2019-2020).II. CELE PROGRAMUCele główne: - Rozwijanie kreatywnego myślenia i twórczego rozwiązywania problemów, - Kształtowanie ekspresji twórczej w różnych formach aktywności,- Uczenie pokonywania przeszkód emocjonalno szczegółowe:Uczeń:- Dostrzega nowe rozwiązania, możliwości, pomysły w rozwiązywaniu problemów,- Potrafi wnioskować i podejmować decyzje w sprawach codziennych,- Rozwija swoje zdolności i zainteresowania, - Chętnie podejmuje działalność twórczą poprzez ruch, muzykę i żywe słowo,- Aktywnie uczestniczy w działaniach teatralnych,- Umiejętnie pokonuje trudności,- Rozwija logiczne myślenie,- Wzmacnia poczucie własnej wartości, - Zgodnie współpracuje w grupie,- Bierze aktywny udział w twórczych zadaniach określonych w projekcie edukacyjnym „Czytam z klasą”.III. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Ujęte w programie cele zostaną zrealizowane poprzez różnorodną działalność muzyczną, plastyczną, ruchową, matematyczną oraz żywe słowo. Każda z nich kształtuje inne umiejętności, a dopiero stosowanie ich wszystkich przyczynia się do kształtowania kreatywności, rozwijania twórczej aktywności uczniów i ich zainteresowań. Ponadto aktywne zaangażowanie uczniów w zajęcia, prezentowanie swoich umiejętności rówieśnikom oraz rodzicom, a także zorganizowanie wystaw prac wykonanych przez dzieci, wpłynie pozytywnie na realizację założonych celów. Wskazane jest, by stosować atrakcyjne formy osiągania celów, urozmaicone metody pracy. Dodatkowo realizując program należy posługiwać się różnego rodzaju środkami dydaktycznymi właściwie dobranymi pod kątem prowadzonych zajęć. Metody pracy: burza mózgów, drama, gry dydaktyczne, mapa pojęciowa, drzewko decyzyjne, metoda Sześciu Kapeluszy Myślowych Edwarda de Bono, techniki twórczego myślenia E. Nęcki, metoda konstruowania gier matematycznych E. Gruszczyk – Kolczyńskiej, kula śniegowa, promykowe uszeregowanie, kosz i walizka, termometr nastroju, dyskusje, zadań stawianych do wykonania. Ekspresja twórcza:– werbalna ( np. lista atrybutów, lista podobieństw, łańcuchy skojarzeniowe, analogie, tworzenie opowiadań, snucie fantastycznych historii),– plastyczna ( przekształcenia, kreatywne rysowanie, metoda malowania dziesięcioma palcami, rysowanie, lepienie, wyklejanie, orgiami),– muzyczna, ruchowo-pantomimiczna (np. opowieści ruchowe, inscenizacje, improwizacje przy muzyce z zastosowaniem różnych przedmiotów, malowanie do muzyki).Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa, materiały, sprzęt: pomoce dydaktyczne i materiały przygotowane przez nauczyciela realizującego program oraz rodziców uczestników, internet, aparat fotograficzny, tablica interaktywna, tablet, laptop, zabawka interaktywna „Magic Jin”. IV TREŚCI NAUCZANIATreści ujęte w programie są zgodne z treściami zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla I etapu edukacji. Treści programowe i osiągnięcia ucznia:1. ŚWIAT NASZYCH EMOCJI: spotkanie z podstawowymi emocjami oraz nauka konstruktywnych sposobów ich odkrywania, nazywania i rozpoznaje, rozumie i nazywa emocje oraz uczucia innych osób;- przedstawia swoje emocje i uczucia przy pomocy prostej wypowiedzi ustnej lub pisemnej, różnorodnych artystycznych form wyrazu;- współdziała w grupie;2. RADZIMY SOBIE W RÓŻNYCH SYTUACJACH: ćwiczenia i zabawy mające na celu budowanie poczucia własnej wartości i swoich możliwości. Dostrzeganie i uczenie się rozwiązywania problemów. - wykorzystuje nabyte umiejętności do rozwiązywania problemów, działań twórczych;- śmiało wyraża swoje myśli;- radzi sobie z problemami;- współpracuje w grupie;-prowadzi rozmowę w sposób kulturalny;- radzi sobie w różnych sytuacjach;- ma poczucie własnej ŚWIECIE MATEMATYKI: tworzenie treści i rozwiązywanie zadań tekstowych do podanych działań lub rysunków; tworzenie łamigłówek, gier planszowych oraz tworzenie prac wykonanych z figur układa zadania i je rozwiązuje, tworzy łamigłówki matematyczne, wykorzystuje w tym procesie własną aktywność artystyczną, techniczną, konstrukcyjną; wybrane działania realizuje za pomocą prostych aplikacji komputerowych;- doskonali umiejętności matematyczne;- tworzy własne strategie i zasady organizacyjne, potrafi konstruować prostą grę;-rozpoznaje w naturalnym otoczeniu (w tym na ścianach figur przestrzennych) i na rysunkach – figury geometryczne: prostokąt, kwadrat, trójkąt, koło; wyodrębnia te figury spośród innych figur;4. JESTEŚMY ARTYSTAMI : ćwiczenia i zabawy rozwijające wyobraźnię oraz ekspresję twórczą poprzez:• działalność plastyczną i techniczną : tworzenie prac plastycznych i technicznych różnymi technikami z wykorzystaniem różnorodnych materiałów, tworzenie rekwizytów do inscenizacji, ilustracji do historyjek, bajek, przekształcanie obrazów już istniejących, rysuje kredką, kredą, ołówkiem, patykiem (płaskim i okrągłym), piórem, węglem, mazakiem;- maluje farbami, tuszami przy użyciu pędzli (płaskich, okrągłych), palców, stempli; - wydziera, wycina, składa, przylepia, wykorzystując gazetę, papier kolorowy, makulaturę, karton, ścinki tekstylne itp.;- modeluje (lepi i konstruuje) z gliny, modeliny, plasteliny, mas papierowych i innych, zarówno z materiałów naturalnych i przemysłowych;- powiela za pomocą kalki, tuszu, farby, stempla wykonanego, np. z korka i innych tworzyw; - wykonuje prace, modele, rekwizyty, impresje plastyczne potrzebne do aktywności artystycznej;- wykonuje prace i impresje plastyczne jako formy przekazania i przedstawienia uczuć, nastrojów i zachowań (np. prezent, zaproszenie);- ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem i muzyką; - ocenia projekty/prace, wykorzystując poznane i zaakceptowane wartości: systematyczność działania, pracowitość, konsekwencja, gospodarność, oszczędność, umiar w odniesieniu do korzystania z czasu, materiałów, narzędzi i urządzeń;- wykonuje przedmiot/model/pracę według własnego planu i opracowanego sposobu działania,• działalność literacką i teatralną : tworzenie własnych opowiadań, historyjek, bajek, dialogów, redagowanie życzeń, przekształcenie treści i zakończeń wierszyków, opowiadań, bajek, historyjek obrazkowych, odgrywanie scenek dramowych, układanie tekstów do eksperymentuje, przekształca tekst, układa opowiadania twórcze, np. dalsze losy bohatera, komponuje początek i zakończenie tekstu na podstawie ilustracji lub przeczytanego fragmentu utworu;• działalność muzyczną i ruchową: tworzenie opowieści ruchowych oraz układów choreograficznych do ulubionych piosenek, improwizacje ruchowe z muzyką, układanie tekstów piosenek, tworzenie muzyki z wykorzystaniem wykorzystuje poznane melodie i tworzy własne, naśladuje odgłosy zwierząt; -przedstawia ruchem treść muzyczną (np. dynamikę, nastrój, wysokość dźwięku, tempo, artykulację);-tworzy improwizacje ruchowe inspirowane wyliczankami, rymowankami i rytmizowanymi tekstami;- porusza się i tańczy według utworzonych przez siebie układów ruchowych, z rekwizytem, bez rekwizytu do muzyki i przy muzyce;- tworzy sekwencje i układy poruszania się do ulubionych przez siebie utworów muzycznych, wykorzystuje je do animacji i zabawy w grupie;- wykonuje instrumenty z materiałów naturalnych;z rekwizytem, bez rekwizytu do muzyki i przy muzyce;- tworzy sekwencje i układy poruszania się do ulubionych przez siebie utworów muzycznych, wykorzystuje je do animacji i zabawy w grupie;- wykonuje instrumenty z materiałów naturalnych i innych oraz wykorzystuje tak powstałe instrumenty do akompaniamentu, realizacji dźwięku podczas zabaw i zadań edukacyjnych, organizacji koncertów i przedstawień teatralnych; - wykonuje akompaniament do śpiewu, stosuje gesty dźwiękotwórcze (np. tupanie, klaskanie, pstrykanie, uderzanie o uda);V PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIAUczeń :- będzie samodzielny i kreatywny,- podaje różne sposoby rozwiązania problemu,- układa opowiadania, wierszyki, prowadzi rozmowy i dialogi, - wyraża swoje myśli i uczucia,- wykazuje się oryginalnością i pomysłowością w ekspresji plastycznej, ruchowej, słownej oraz muzycznej,- podejmuje twórcze działania teatralne,- doskonali logiczne myślenie,- tworzy gry planszowe, łamigłówki i zagadki matematyczne,- współpracuje w grupie,- prezentuje własny punkt widzenia oraz szanuje poglądy innych. VI OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓWOsiągnięcia uczniów będą podlegać ocenie słownej w formie pochwał. Stosowane przez nauczyciela sposoby oceniania pomogą w odkrywaniu radości tworzenia i mobilizowania uczniów do dalszych działań. Wyznacznikiem oceny będzie: - aktywne i twórcze zaangażowanie ucznia,- motywacja do pracy,- wysiłek włożony w realizację zadań,- oryginalność i pomysłowość podczas wykonywanych EWALUACJA PROGRAMU Praca uczestników będzie dokumentowana w formie zdjęć i wytworów działalności uczniów. Ewaluacja programu będzie przeprowadzona na bieżąco oraz po zakończeniu zajęć na podstawie obserwacji własnych oraz przeprowadzonej ankiety wśród uczestników zajęć. Wyniki ankiety posłużą do oceny atrakcyjności zajęć oraz będą wskazówką do dalszych działań. Bibliografia:1. Bono E. Naucz się myśleć kreatywnie. Warszawa 1995. 2. Kujawiński J., Twórczość metodyczna nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2001. 3. Nęcka E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2001. 4. Okraszewski K., Rakowiecka B., Szmidt K. J., Porządek i przygoda. Lekcje twórczości. WSiP, Warszawa 1997. 5. Popek S. (red.), Aktywność twórcza dzieci i młodzieży. WSiP, Warszawa 1998. 6. Szmidt K. J. ,Trening kreatywności., HELION, Gliwice 2008,7. E. Gruszczyk – Kolczyńska „Dziecięca matematyka”, „Jak nauczyć dzieci sztuki konstruowania gier”.8. Niezbędnik Nauczyciela – portal dla Ewa Modlińska